Tilraunastöð Háskóla Íslands í meinafræði að Keldum

Tilraunastöð Háskóla Íslands í meinafræði að Keldum hefur verið starfrækt í rúmlega sjö áratugi, en miðað er við að starfsemin hafi formlega hafist þann 15. nóvember 1948. Tilraunastöðin var sett á laggirnar að stórum hluta til að rannsaka sauðfjársjúkdóma sem bárust til landsins með sauðfé frá Þýskalandi, svokölluðu karakúl-fé. Það bar með sér sjúkdómana garnaveiki, votamæði og mæði-visnu sem íslenskt fé reyndist afar næmt fyrir. Forstöðumenn Keldna frá upphafi hafa verið sex og tók núverandi forstöðumaður Sigurður Ingvarsson við embætti árið 2001. Aðrir forstöðumenn eru Björn Sigurðsson (1946-1959), Páll Agnar Pálsson (1959-1967), Guðmundur Pétursson (1967-1993), Kári Stefánsson (1993) og Guðmundur Georgsson (1994-2001). Björn Sigurðsson var skipaður fyrsti forstöðumaður Tilraunastöðvarinnar árið 1946 og tveimur árum síðar, árið 1948, var ný rannsóknastofuaðstaða tekin í notkun að Keldum. Björn lést um aldur fram og hafði þá aðeins verið rúman áratug í starfi forstöðumanns Tilraunastöðvarinnar. Björn varð víðfrægur fyrir störf sín og bera hæst rannsóknir hans á hæggengum smitsjúkdómum og skilgreiningar hans á þeim. Björn var upphafsmaður hugmynda um sérstakan flokk smitsjúkdóma sem hann nefndi annarlega hæggenga smitsjúkdóma og var sú skilgreining afrakstur rannsókna hans á ýmsum sýkingum í sauðfé, svo sem votamæði, þurramæði, visnu og riðu. Störf Björns eru þekkt í dag meðal vísindamanna víða um heim sem vinna að rannsóknum á hæggengum veirusýkingum í mönnum og dýrum og nýtur starfsemin á Keldum enn góðs af þeirri viðurkenningu, sem stofnuninni tókst að afla sér á alþjóðlegum vettvangi á fyrstu starfsárunum.